شبکه یاری کودکان کار

لزوم توجه به پیشگیری از خودکشی(سید حسن موسوی چلک، رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران/روزنامه شرق/17 شهریور 1398) نامگذاری روز ها در سطوح ملی و بین المللی به مناسبت خاص فرصتی برای بیان دیدگاه ها در خصوص آن مناسبت می باشد.یکی از این مناسبت ها روز جهانی «پیشگیری از خودکشی» است که همه ساله در دهم سپتامبر در سراسر جهان برگزار می‌شود تا تمهیداتی برای افزایش آگاهی مردم نسبت به خودکشی و پیشگیری از آن اتخاذ گردد چرا که خودکشی در همه جوامع رخ می دهد گرچه فراوانی آنها به نسبت جمعیت، جنس و … می تواند متفاوت باشد ولی پدیده ایی جهان شمول است. به همین دلیل مجمع جهانی پیشگیری از خودکشی (IASP) با همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO) و فدراسیون جهانی سلامت روان این روز را میزبانی می‌کند تا هماهنگی های لازم را برای این روز انجام دهند. طبق گزارش جهانی ارایه شده «لیتوانی از اروپای شرقی با ۳۱.۹ خودکشی در هر ۱۰۰ هزار نفر، روسیه از اروپای شرقی با ۳۱، گویان از آمریکای جنوبی با ۲۹.۲ و کره جنوبی از آسیا با ۲۶.۹ خودکشی در ۱۰۰ هزار نفر رتبه‌های اول جدول را به خود اختصاص داده‌اند. از دیگر کشورهای اروپای شرقی با نرخ خودکشی بالا می‌توان از بلاروس (۲۶.۲ در ۱۰۰ هزار نفر)، سورینام و قزاقستان هر دو در حدود ۲۲ خودکشی در ۱۰۰ هزار نفر نام برد.در مقابل، تنها کشور اروپای غربی با نرخ خود کشی بالا، بلژیک است که با ۲۰.۷ در رتبه ۱۱ قرارگرفته است. با این حال، لازم به ذکر است که بلژیک قوانین لیبرالی خاصی در مورد خودکشی با کمک پزشک دارد که احتمالاً عامل مهمی در این آمار نسبتاً بالا به حساب می‌آید. جالب است که کشور بوتان نیز – که به اندازه‌گیری خوشبختی ملی در سطح کلان معروف است – نرخ خودکشی نسبتاً بالایی (۱۱.۴ در صد هزار نفر) را دارا می‌باشد.شاید قابل توجه باشد که بسیاری از کشورهای بحران‌زده جهان در مقایسه، نرخ خودکشی پایینی در این جدول دارند. کمترین نرخ‌های خودکشی در جهان در باهاما، جامائیکا، گرانادا، باربیدوس، آنتیگوا و باربودا متمرکز شده است. تقریباً می‌توان گفت در این کشورها خودکشی گزارش نشده است. باربیدوس، آنتیگوا و باربودا به ترتیب آمار ۰.۸ و ۰.۵ خودکشی در هر صد هزار نفر را به ثبت رسانده‌اند». البته ذکر این نکته ضروری است که چون نظام آماری دقیق و منظمی در خصوص ثبت آمار کسانی که اقدام به خودکشی و یا خودکشی می کنند وجود ندارد آمار های ارایه شده نمی تواند دقیق باشد.این مشکل در کشور ما هم وجود دارد که موجب می شود آمار های ارایه شده دقیق نباشد گرچه باید بپذیریم که سازمان پزشکی قانونی در طی حدود 15 سال اخیر تلاش کرده تا آمارهای متوفیات مشکوک به خودکشی را بطور منظم استخراج و ارایه کند که جای قدردانی دارد..براساس آمار ارایه شده توسط سازمان پزشکی قانونی در »خلاصه سالنامه آماری سال 1397 »در این سال تعداد متوفیات مشکوک به خودکشی 5101 نفر بوده که نسبت به سال 1396 ( که تعداد 4625 نفر بوده)حدود 10 درصد تغییرات مثبت دارد.تاملی بر روند این امار از سال 1387 تا سال 1397 نشان می دهد که شاهد روند رشد این پدیده هستیم بگونه ایی که از 3428 نفر به 5101 نفر افزایش یافته اس که حدود 49 درصد تغییرات مثبت را نشان می دهد.شاخص خودکشی به ازائ یکصد هزار نفر جمعیت هم نشان می دهد که بر طبق آمار سازمان مذکور 2/6 نفر می باشد که نسبت به سال قبل که حدود 7 / 5 نفر بوده افزایش داشته است.گر چه در مقایسه با نرخ جهانی که بین 10 تا 12 به ازائ یکصد هزار نفر می باشد نرخ ایران کم هست و رتبه 142 به ایران اختصاص پیدا کرده است و لی در همه استان ها این نرخ مشابه نیست.پانزده استان کشور نرخی بالاتر از میانگین کشوری دارند و برخی از استان ها دو برابر میانگین کشوری هستند.آنچه که در این خصوص مهم می باشد این است که که در مینه ارتقائ سلامت روانی و اجتماعی باید تلاش بیشتری صورت گیرد و از همه ظرفیت ها برای پیشگیری از آسیب های اجتماعی از جمله خودکشی استفاده کرد .بررسی اسناد و مطالعات جهانی نشان می دهد که راهبرد های مختلفی برای پیشگیری از خودکشی و مداخله به هنگام را می توان اتخاذ کرد. از جمله آنها می توان به :افزایش آگاهی مردم نسبت به اینکه خودکشی یک مسئله مربوط به بهداشت عمومی است که قابل پیشگیری است، وسعه پشتیبانی وسیع به جهت پیشگیری از خودکشی، کاهش دید منفی نسبت به یاری خواستن از متخصصین بهداشت روانی، مصرف مواد مخدر و خدمات پیشگیری از خودکشیف توسعه برنامه‌ریزی‌های جامعه محور برای پیشگیری از خودکشی، تلاش در جهت کاهش دسترسی افراد به ابزار آسیب رساندن به خود، آموزش شناخت رفتار پرخطر و ارائه خدمات درمانی مناسب و جامع، توسعه و پیشبرد رویکرد درمان بالینی و تخصصی در کلینیک‌های بهداشت روانی، تسهیل دسترسی به خدمات بهداشت روانی و راحتی ارتباط بیماران روانی و معتادان به آن، افزایش پوشش خبری و رسانه‌ای در رابطه با مصرف نامناسب مواد، رفتار خطرآفرین خودکشی و بیماری‌های روانی، پیشبرد و پشتیبانی از تحقیقات مربوط به خودکشی و پیشگیری از آن، بهبود سامانه‌های پایشی، گزینش و آموزش گروه‌های داوطلب برای یاری‌رسانی و ارجاع محرمانه افراد به مراکز بهداشت روانی و( اورژانس اجتماعی در ایران) ویا خطور مشاورهتلفنی از جمله 1480 صدای مشاور در ایران، افزایش کارایی روانی از راه خوش‌بینی و ایجاد ارتباط بین فردی، آگاهی‌دهی در رابطه با خودکشی از راه آموزش عوامل خطرآفرین، پسترهای تبلیغاتی و دسترسی به کمک، فزایش کارایی و دانش کارمندان خدمات به‌زیستی و به‌داشتی از جمله مشاوره رایگان خودکشی، کاهش خشونت خانگی و مصرف نادرست مواد از جمله راه‌کارهای بلند مدت کاهش مسائل مربوط به بهداشت روانی هستند، مداخله رفتاری در تصحیح رفتار گروه‌های پرخطر و… اشاره شده است.همچنین لازم است به این نکته هم اشاره کنم که برای ارتقائ شاخص های سلامت روانی واجتماعی با استفاده از روش های مختلف و جذاب ومتناسب با مخاطبین وگروه های هدف باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.ولی اکگر به هردلیل فردی اقدام به خودکشی کرده شناخت مردم از منابع اجتماعی مرتبط می تواند زمینه را برای دریافت خدمات تخحصصی و بموقع  روانشناختی و مددکاری اجتماعی به افرادی که اقدام کردند و یا خانواده های شان  بیش از پیش فراهم کند.